Malownicze krajobrazy Ziemi Łowickiej kryją w sobie niezwykłe skarby kultury ludowej, a jednym z najcenniejszych jest bez wątpienia Skansen Ziemi Łowickiej w Maurzycach. To miejsce, gdzie historia ożywa, a tradycja łowicka prezentuje się w całej swojej krasie. Położony zaledwie kilka kilometrów od Łowicza, skansen ten stanowi nie lada gratkę dla miłośników etnografii, architektury ludowej i wszystkich, którzy pragną zanurzyć się w autentycznej atmosferze dawnej polskiej wsi.
Historia i położenie skansenu
Skansen Ziemi Łowickiej, znany również jako Łowicki Park Etnograficzny, znajduje się w miejscowości Maurzyce, około 7 kilometrów od Łowicza. Usytuowany przy trasie Warszawa-Poznań, jest łatwo dostępny dla turystów z różnych zakątków Polski. Skansen został udostępniony do zwiedzania w połowie lat 80. XX wieku i od tego czasu nieustannie się rozwija, prezentując coraz to nowe oblicza kultury łowickiej.
Architektura i układ przestrzenny
Spacerując po terenie skansenu, można poczuć się jak w podróży w czasie. Na obszarze parku etnograficznego zgromadzono ponad 40 obiektów, które w większości pochodzą z XIX i początku XX wieku. Co ciekawe, rozmieszczenie budynków nie jest przypadkowe – odzwierciedla ono dwa historyczne układy przestrzenne charakterystyczne dla łowickich wsi.
Zagrody i chałupy
Jednym z najbardziej charakterystycznych elementów skansenu są zagrody i chałupy. Wśród nich znajduje się zagroda zamknięta, składająca się z chałupy, obory i stodoły. Szczególną uwagę zwraca chałupa ze wsi Skowroda, która posiada sień i dwie izby. Nie można też pominąć zagrody otwartej, w skład której wchodzi chałupa ze Złakowa Borowego, stodoła i lamus z „rysiami” ze Złakowa Kościelnego.
Unikalna kolorystyka
To, co od razu rzuca się w oczy podczas wizyty w skansenie, to charakterystyczny niebieski kolor wielu chat. Ta barwa stała się tradycją na łowickiej wsi i nadaje całemu kompleksowi niezwykłego uroku. Niebieskie chaty stanowią doskonałe tło dla kolorowych łowickich wycinanek, które zdobią wnętrza budynków.
Wnętrza i ekspozycje
Zwiedzanie skansenu to nie tylko podziwianie architektury z zewnątrz. Większość obiektów jest udostępniona do zwiedzania, co pozwala na dokładne zapoznanie się z życiem codziennym dawnych mieszkańców Ziemi Łowickiej.
Wyposażenie chat
Wnętrza chat są starannie odtworzone, prezentując wyposażenie z różnych okresów. Można tu zobaczyć izby z początku XX wieku, bogato zdobione papieroplastyką, jak i nowsze pomieszczenia z okresu międzywojennego. Ta różnorodność pozwala prześledzić, jak zmieniało się życie na wsi na przestrzeni lat.
Rzemiosło i rolnictwo
Skansen nie ogranicza się tylko do prezentacji mieszkań. W budynku obory znajduje się ciekawa ekspozycja sprzętów do ochrony roślin oraz wiejska stolarnia. Z kolei w stodole i pod brogiem zgromadzono imponującą kolekcję maszyn, narzędzi i pojazdów rolniczych, które dają wyobrażenie o trudach pracy na roli w minionych czasach.
Łowickie wycinanki – perełka skansenu
Jednym z najbardziej fascynujących elementów kultury łowickiej, który można podziwiać w skansenie, są słynne łowickie wycinanki. Te kolorowe, misterne dzieła sztuki ludowej zdobią wnętrza chat, nadając im niepowtarzalnego charakteru. Wycinanki można zobaczyć na ścianach, piecach, oknach, a nawet na belkach stropowych. Co więcej, w jednej z drewnianych chat można nie tylko podziwiać te arcydzieła, ale także zakupić oryginalne wycinanki bezpośrednio od artystek.
Wydarzenia i imprezy w skansenie
Skansen w Maurzycach to nie tylko statyczna ekspozycja. W ciągu roku odbywa się tu wiele ciekawych wydarzeń, które przyciągają turystów i miłośników kultury ludowej. Wśród nich warto wymienić plenery malarskie oraz popularne imprezy cykliczne takie jak „Majówka w Skansenie”, „Niedziela w Skansenie” czy „Żniwa”. Podczas tych wydarzeń można wziąć udział w zajęciach edukacyjnych, obejrzeć prezentacje rękodzieła czy występy zespołów folklorystycznych.
Praktyczne informacje dla zwiedzających
Skansen w Maurzycach jest łatwo dostępny zarówno dla zmotoryzowanych, jak i korzystających z transportu publicznego. Od 2023 roku w sezonie letnim kursuje specjalny autobus turystyczny o nazwie „Droga do kultury”, który ułatwia zwiedzanie Ziemi Łowickiej bez samochodu. Bilet dzienny na ten autobus kosztuje 10 zł. Dla osób podróżujących samochodem, warto wiedzieć, że w Łowiczu znajduje się bezpłatny parking przy Starym Rynku, skąd można rozpocząć zwiedzanie okolicy.
Podsumowanie
Skansen Ziemi Łowickiej w Maurzycach to miejsce, które zachwyca autentycznością i bogactwem kultury ludowej. Spacerując wśród niebieskich chat, podziwiając kolorowe wycinanki i zaglądając do wnętrz pełnych historii, można poczuć ducha dawnej polskiej wsi. To nie tylko lekcja historii i etnografii, ale przede wszystkim niezapomniane doświadczenie, które pozwala na chwilę przenieść się w czasie. Skansen w Maurzycach to obowiązkowy punkt na mapie dla każdego, kto chce poznać prawdziwe oblicze Ziemi Łowickiej i zanurzyć się w jej fascynującej kulturze.